De pachtwet onderwerpt de opzegging van een pacht aan een strenge formele vereisten. Deze formele vereisten hebben zowel betrekking op de vorm als op een aantal verplichte vermeldingen die in de opzegbrief vermeld dienen te staan. In onderhavige bijdrage wordt kort stilgestaan bij deze vormvereisten. Tevens wordt toegelicht wat de gevolgen zijn van het niet nakomen van deze vormvereisten.
De vormvoorschriften van de pachtopzegging
Wat betreft de vorm van de opzegging bepaalt art. 57 van de pachtwet dat de opzegging dient te worden betekend bij gerechtsdeurwaardersexploot, hetzij bij een ter post aangetekende zending. De opzegging per aangetekende zending of per gerechtsdeurwaardersexploot is voorgeschreven op straffe van nietigheid. Indien deze vorm niet wordt gerespecteerd, dan wordt de opzegging geacht niet te bestaan.
De rechtspraak aanvaardt enkel deze vormen van betekening. Zo oordeelde het vredegerecht te Sint-Truiden, en navolgend de rechtbank van eerste aanleg te Hasselt, dat een opzegging per taxipost niet als geldig kan worden aanvaard. Ook een afgifte van de opzegging tegen ontvangstbewijs wordt niet als geldig beschouwd.
De opzeggingsbrief dien te worden ondertekend. De ondertekening veronderstelt immers dat de verzender hierdoor zich de inhoud van de opzeggingsbrief toe-eigent.
De opzeggingsbrief dient te worden betekend aan de woonplaats van de (ver)pachter. Indien de betekening gebeurt per gerechtsdeurwaardersexploot, mag de gerechtsdeurwaarder de opzegging echter ook betekenen aan de persoon van de (ver)pachter, t.t.z. op eender welke plaats waar de gerechtsdeurwaarder de persoon in kwestie aantreft. Sommige rechtspraak aanvaardt ook dat de opzegging kan gebeuren aan de exploitatiezetel van het bedrijf van de pachter, ook als de pachter zijn domicilie daar niet heeft. Er moet wel kunnen worden aangetoond dat de pachter kennis heeft kunnen nemen van de opzegging.
Verplichte vermeldingen bij pachtopzegging
Art. 12 Pachtwet schrijft voor welke vermeldingen er verplicht dienen te worden opgenomen in een pachtopzegging.
Allereerst wordt er in de betreffende bepaling gesteld dat opzegging de juiste reden of redenen moet geven waarom de opzegging gedaan wordt. De vermelding van deze redenen van opzegging (vb. eigen gebruik, bouw- of industriegrond, vergroting van de huiskavel,…) is voorgeschreven op straffe van nietigheid.
De opzegging moet ook steeds de vermelding bevatten dat de verpachter, bij gebreke van een hem binnen de dertig dagen na verzending van de opzegging betekende schriftelijke instemming, de geldingverklaring ervan voor de vrederechter zal vorderen. Deze vermelding is blijkens de parlementaire voorbereidingen echter niet op straffe van nietigheid voorgeschreven.
In de opzegging moet ook steeds de naam, de voornaam, het beroep, de geboortedatum, de burgerlijke stand en het adres van de aanstaande exploitanten vermeld worden. Dit voorschrift geldt tevens op straffe van nietigheid, en is evident slechts van toepassing bij opzegging met het oog op een landbouwexploitatie. Dit voorschrift is ingegeven vanuit de bedoeling van de wetgever om de pachter een beter inzicht te geven in de ernst van de opzeggingsreden.
De wetgever is op dit punt zeer veeleisend door de vermelding te eisen van de volledige identificatie van de nieuwe exploitant. Toch is er enige mildering voorzien voor de nietigheidssantie bij verkeerde of onvolledige vermelding van de identiteit van de nieuwe exploitant. De vrederechter kan over deze nietigheidssanctie heenstappen indien blijkt dat deze vergissing of onvolledigheid niet van die aard was dat zij twijfel zou kunnen doen rijzen over de identiteit van de persoon in wiens voordeel deze opzegging gedaan wordt.